گاز فشار تقويت واحد يک در خطا درخت تحليل کاربرد گاز و نفت توليد بر نظارت مديريت نوروزي حميدرضا سخاوتي علي pinco شركت شجاعي اميرعباس و کيفي ارزيابي دو هر خود منطقي ماهيت دليل به روش اين است. ريسک ارزيابي در پرکاربرد روشهاي از )FTA( خطا درخت تحليل شود استفاده کمتر فرآيندي هاي نقص در روش اين از شايد ميشود. محسوب کيفي روشهاي براي خوبي مکمل و داده پوشش را کم ي و فني بازرسي HSE عمليات فرآيند متخصصان از متشکل ماهر تيمی توسط اگر که است نحوی به روش این تحليل فوقالعاده قابليت اما ريشهاي)رويدادهاي علل يافتن در FTA روش کاربرد مقاله اين در شد. خواهد شگفتآوري نتايج به منجر شود استفاده نگهداري و تعمير سيستم خطاي هم آن در که شده رسم خطايي درخت منظور بدين است. شده تشريح گاز فشار تقويت ايستگاه يك ناگهاني توقف برای پايه( درخت تحليل در معمول طور به که است مواردي از آن کميکردن و انساني خطاهاي توصيف است. شده تصوير انساني خطاي هم و کنترلي شده استفاده خطاها اينگونه کردن متمايز جهت )TESEO( انساني خطاهاي آناليز روشهاي از مطالعه اين در اما ميشود. گرفته ناديده خطا پيشنهادات است. شده ارزيابي ريسک منطقه موجود استانداردهاي به توجه با و شده محاسبه موجود ريسک سطح تحقيق اين در است. از استفاده و تجهيزات نگهداري و تعمير سوابق بررسي فرآيند تحليل و تجزيه لوله خطوط مسيريابي ساعتها اساس بر تحقيق در شده ارائه است. شده ارائه مؤثری اصالحي اقدامات و پيشنهادها نیز پایان در است. بوده موجود تجربیات فرآيندي نقصهاي انساني خطاهاي گاز فشار تقويت واحد ريسک ارزيابي خطا درخت تحليل مقدمه زير روشهاي و )PRA( ريسک احتمالي تحليل كه است دهه دو از بيش قابل روشهاي )FTA( خطا درخت تحليل روش جمله از آن مجموعه و سيستمي PRA و جامع نگرش دلیل به بودهاند. ايمني ارزيابي در اعتمادي عملياتي و طراحي ضعف نقاط كردن آشكار در را خود قابليت بارها FTA اثبات مانده دور به ايمني مهندسان و كارشناسان زبدهترين چشم از حتي كه و كم احتمال با منفرد رويدادهاي بررسي لزوم تنها نه روشها اين كردهاند. نتيجه در ميتوانند كه فرجامي بد سناريوهاي بلكه دادند نشان را زیاد شدت بر کرد. لحاظ نيز را آيند وجود به احتمال پر اما خطر كم رويدادهاي بروز زيانبارتر اغلب خطر كم ظاهر به رويدادهاي اين عموم درك خالف تحليلي روش و PRA قوت نقطه بارزترین هستند. نخست رويدادهاي از فرآيند در نيرومندي پشتيبان روشها این كه است اين FTA آن پاييندست مهندسان و مديران به روشها اين ايمني كاربريهاي در هستند. تصميمگيري پيچيده سيستمهاي در را عملياتي و طراحي ضعف نقاط تا ميكنند كمك روش كنند. تالش سيستم ايمني بهبود جهت در مؤثری نحو به و كرده پيدا كه است معنی بدین جزءگرایی است. نقص بر مبتني و جزءگرا نگرشی FTA فرآيند يك از استفاده با سپس و شده شروع نامطلوب رويدادی با روش این در ميشود. مشخص ناخواسته رويداد اين وقوع علل عقب به رو سيستمي آنها ارتباط و رويدادها گرافيكي توصيف جهت خطايي درخت علتها تعيين رفته كار به نمادهاي ميشود. رسم رأس رويداد يا نامطلوب رويداد وقوع براي نشان يكديگر با را آنها ارتباط نوع و رويدادها نوع )FT( خطا درخت يك در بروز علل از بسياري مفيد اطالعات كه است كيفي مدلی خطا درخت ميدهد. كم ي ميتوان را مدل این دیگر سویی از ميدهد. ارائه نامطلوب رويداد يك اهميت ميزان و رأس رويداد وقوع احتمال درباره بيشتري اطالعات و کرده نوشتار اين هدف آورد. دست به FT در شده مدل رويدادهاي و علل تمامي نيست آن در رفته کار به نمادهاي بسط و شرح و خطا درخت تحليل تشريح ميباشد. نتايج تشريح و فرآيندي واحد يک در آن اجراي بر تمرکز بيشتر بلکه فرآيند مختصر شرح - مراكز از ارسال از پس توليدي غني گاز بررسی تحت ايستگاه ورودي در كي وسيله به و و ( سايتهاي به )موسوم سهگانه تفكيك و جمعآوري دو به اينچ خط دو توسط سپس شده اينچ 0 هدر يك وارد اينچ 0 خط خط به اينچ 6 خط يك توسط نیز شده جدا ميعانات و شده وارد 6 سربارهگير خروجي گاز ميشود. فرستاده گاز پااليشگاه به ميعانات ارسال اينچ 8 اصلي به فشارافزائي جهت اينچ مشترك خط يك توسط نيز سربارهگيرها اين از ميشود: فرستاده فشارافزائي مشابه و موازي مجموعة چهار سمت و شده suction scrubber وارد سربارهگيرها خروجي گاز مجموعه هر در close drain مخزن به جداسازي از پس موجود احتمالي ميعانات و جامد ذرات 66
ماهنامه اکتشاف و تولید/ شماره / 97 دی ماه 9 ارسال ميشود. گاز خروجي نيز توسط يك خط 0 اينچ به توربوكمپرسور )که قسمت اصلي ايستگاه جهت فشارافزائي است( ارسال شده و با فشار تقريبي 8 bar و دماي حدود 8 درجه سانتيگراد از آن خارج شده و به وسيله يك خط 8 اينچ به قسمت سردکننده فرستاده ميشود. در اين قسمت دستگاه Air gas cooler )كه بنابر نياز از يك تا هر چهار عدد ممكن است در سرويس قرار گيرند( با خنك كردن گاز ميعاناتي كه احتماال در اين فرآيند ايجاد شده را به مخزن close drain ارسال كرده گاز خشك را با دماي درجه سانتيگراد و فشار تقريبي 8 bar تحويل ميدهد. گاز خروجي هر كدام از مجموعههای فوق پس از جمع شدن در يك هدر 8 اينچ توسط دو خط جداگانه و 0 اينچ به خطوط اصلي ارسال گاز با اندازه مشابه هركدام از اين خطوط متصل شده و از آن طريق به سمت پااليشگاه گاز ارسال ميشود. ميعانات گازي جمع شده در close drain نيز بوسيله دو پمپ به خط اصلي 8 اينچ ارسال ميعانات به پااليشگاه گاز فرستاده مي شود.(شكلهای- و ( - مراحل تحليل درخت خطا براي ايستگاه تقويت فشار در اين بخش مراحل اجراي FTA در ايستگاه تقويت فشار گاز تشريح ميشود. نتیجه استفاده از این روش کاهش خسارات و هزينههاي کارخانه در اثر توقف توليد کاهش تعداد دفعات توقف کمپرسور به دليل نفوذ مايع ارتقاء بهرهوري و ايمني سيستم يافتن نقش خطاهاي انساني در وقوع رويداد رأس افزايش چرخه عمر سيستم ارزيابي ريسک يکي از رويدادهاي مخاطرهآميز شناسايي شده شناسايي نقاط ضعف کارخانه پيشگيري از آسيبدیدگی تجهيزات حياتي کارخانه و کاهش تعداد و هزينه تعميرات است. -- تعيين رويداد رأس اصلیترين بخش ارزيابي ريسک به روش درخت خطا انتخاب رويداد رأس است. در واقع اين رويداد سمت و سو و هدف تحليل را مشخص کرده و به آن اعتبار ميبخشد. رويداد رأس رويدادي است ناخوشايند که به نوعي سيستم را تهديد کرده سبب آسیب آن میشود. اين سيستم ميتواند تنها يک عنصر يا تجهيز ساده باشد يا بخشی از يک کارخانه و یا حتی کل کارخانه. اما مسئله بسيار مهم در صنايع فرآيندي که هدف و فلسفه وجودي آنها تلقي ميشود تداوم توليد است. ايستگاه تقويت فشار گاز مورد بررسی در مسير توليد بخش عمده اي از گاز کشور قرار گرفته و هر نوع اشکال و توقف آن باعث توقف قسمتی از زنجيره توليد ميشود. بنابراين بايد تالش کرد که تا حد ممکن اين کارخانه متوقف نشود. يکي از هوشمندانهترين راههاي يافتن علل توقف عمليات در واحدهاي 7 فرآيندي که شايد کمتر مورد توجه قرار گرفته بررسي نمودار توقف واحد است. اين نمودار که به شکل منطقي داليل توقف واحد را نشان ميدهد کمک خوبي برای شناسايي عوامل بازدارنده توليد است. البته بيشترين کاربرد اين نمودار عيبيابي و رفع اشکاالت ابزاردقيق است و به همين دليل نمودار فوق در اندازه بزرگ و به عنوان نقشه راهنما در کارگاه ابزار دقيق واحد نصب می شود. با توجه به حساس بودن و نقش کليدي ايستگاه تقويت فشار گاز در توليد گاز مصرفي کشور توقف عمليات تقويت فشار گاز به عنوان رويداد رأس تعيين گرديده است. -- رسم درخت خطا و تعيين معادله رويداد رأس پس از رسم درخت خطا عالمتگذاري رويدادها و نوشتن معادله رويداد رأس بر حسب برشهاي حداقل انجام می شود. در واقع تمامي مقدمات ذکر شده براي رسيدن به اين مرحله و نوشتن معادله جبری بولي رويداد رأس بود. روشهاي مختلفي جهت حصول برشها وجود دارد که معروفترين آنها عبارتند از: - روش گيت Method( )Gate - روش ماتريسي Method( )Matrix - رسم نمودار تصميم دودوئي )BDD( - استفاده از بلوکهاي قابليتاطمينان )Reliability( روش گيت معمولترین روش مورد استفاده است. در اين روش معادالت مربوط به برشها با توجه به نوع گيتها از پايين به باال )از سمت رويدادهاي پايه به طرف رويداد رأس( يا از باال به پايين )از رويداد رأس به طرف رويدادهاي پايه( نگاشته ميشود. اما قبل از نوشتن معادالت بهتر است رويداد ها به اختصار نامگذاري شوند. در جدول- شرح عالئم و حروف اختصاري رويدادهاي درخت رسم شده در شكل- نمايش داده شده است )T رويداد رأس است( T= KHL+ OGHP+ OGHT+ FGHP+ SCHL+ FGHL+ +IAF+ PWF+ HE () -- به دست آوردن مجموعه برشهاي حداقل )MCSs( 8 پس از رسم درخت خطا و نامگذاري رويدادها بايد مجموعه برشهاي حداقل درخت را تعيين نمود. مجموعه برشها در يک درخت خطا رشتهاي از رويدادها است که با وقوع آنها رويداد رأس به وقوع خواهد پيوست. مجموعه برشهاي حداقل کوتاهترين مسير اين توالي از رويدادها را مشخص ميکنند. براي به دست آوردن MCS ها روشهاي مختلفي وجود دارد که سنتيترين ارسال گاز از سايت تقويت فشار به لختهگيرها جهت جداسازي ميعانات نمايي از ارسال گاز خشك به توربو كمپرسورهاي ايستگاه تقويت فشار 67
آنها استفاده از جبر بولي است. در اين مقاله نیز از همين روش براي محاسبه MCS ها استفاده شده است: OPFO MFV, OPFO PFTP,RND, CSF, MFV MFV, CCFE, MFE EFE, MFE FDV, EFE FDV, CCFP, MFC, EFC, CCFCM, VSF VSF, PVF PVF, PWF, HE الزم به ذكر است براي دادههاي مربوط به نرخ نقص ادوات ابزار دقيق مرجع OREDA و براي محاسبه خطاهاي انساني روش TESEO استفاده شده است. -- محاسبه خطاهاي انساني با استفاده از روش TESEO در روش TESEO خطاي اپراتور به صورت تابعي با پنج پارامتر تعريف ميشود: P = K x K x K x K x K () P= احتمال وقوع خطاي اپراتور K= نوع کاري که انجام مي شود K= زماني که اپراتور الزم دارد تا کار را انجام دهد. K= ويژگيهاي فردي اپراتور ميزان تجربه يا مهارت اپراتور K= عوامل رواني موثر در عکسالعمل اپراتور K= شرايط محيطي و عوامل ارگونوميکي محل کار با توجه به اينکه بخش عمدهاي از وقوع رويداد رأس به دلیل عکسالعمل نامناسب و خطاي اپراتور است لذا این پارامتر با دقت بيشتري بررسي شده است. ضرايب در نظر گرفته شده براي خطاي اپراتور در حالتهاي مختلف به شرح زير است: ] 6 و 7] در مورد اپراتور آموزش نديده يا تازه وارد: K=0.0, K=0., K=, K=, K=0.7 در مورد فراموشي در باز کردن شيرهاي تخليه: K=0.0, K=0., K=, K=, K=0.7 براي عکسالعمل کند اپراتور: K=0., K=0., K=, K=, K=0.7 براي محاسبه احتمال خطاي انساني )HE( همان گونه که در باال اشاره شد بايد حاصلضرب ضرايب K تا K را محاسبه کرد: P=0/0 0/ 0/7=0/006 )( در مورد اپراتور آموزش نديده يا تازه وارد: P=0/0 0/ 0/7=0/00 =OPFO )( در مورد فراموشي در باز کردن شيرهاي تخليه: P=0/0 0/ 0/7=0/0 )( براي عکسالعمل کند اپراتور: HE=0/006 + 0/00 + 0/0=0/008 )6( دادههاي نقص رويدادهاي پايه در جدول- ارائه شده است. -- احتمال وقوع رويداد رأس با استفاده از جدول دادههاي نقص و معادله ارائه شده براي T )معادله ( احتمال وقوع رويداد رأس محاسبه میشود: رويدادهاي فرعي منجر به رويداد راس = OPFO خطاي اپراتور در باز کردن بموقع شير تخليه = MFV خرابي يا اشکال مکانيکي شير = PFTP از کار افتادن پمپ close drain = RND عدم تقاضا از طرف پااليشگاه = CSF نقص سيستم کنترل = MFC نقص مکانيکي کمپرسور هوا = CCFCM نقص علت مشترک کمپرسورها = PVF خرابي شير کنترل فشار = VSF نقص مخزن شرح عالئم و اختصارات مورد استفاده در معادله نهايي رويداد رأس )رابطه- ( رويدادهاي اصلي منجر به رويداد رأس = KHL سطح باالي مايع در مخزن K.o Drum = OGHP فشار باالي گاز خروجي = OGHT دماي باالي گاز خروجي = FGHP فشار باال در مخزن Fuel gas =FGHL سطح باالي مايع در مخزن Fuel gas شكل درخت خطاي توقف عمليات در ايستگاه تقويت فشار درختخطايتوقفعمليات درايستگاهتقويتفشار = SCHL سطح باالي مايع در لختهگيرها =IAF نقص هواي ابزار دقيق = CCFE نقص علت مشترک مبدلها = MFE نقص مکانيکي مبدل =EFE نقص الکتريکي مبدل = FDV نقص به دليل ارتعاش بيش از حد = CCFP نقص مشترک شيرهاي کنترل فشار = EFC نقص الکتريکي کمپرسور هوا = HE خطاي انساني = PWF قطع تغذيه برق 68
9 ماه دی / 97 شماره تولید/ و اکتشاف ماهنامه T= OPFO MFV + OPFO PFTP + RND + CSF + MFV MFV + CCFE + MFE EFE + MFE FDV + EFE FDV + CCFP + MFC +EFC + CCFCM+ VSF VSF + PVF PVF+ PWF+ HE (7) P(T)= 0/00 0/0069 + 0/00 0/6 + 0/09 + 0/0 + 0/0069 0/0069 + 0 0/006+ 0/006 0/00 + 0/00 0/0099 + 0/006 0/0099 + 0 0/0069+ 0/09 + 0/00 + 0 0/00+ 0/009 0/009 + 0/0 0/0 + 0/09 + 0/008 = 0/978 اين )انتخاب رأس رويداد براي نقص توزيع تابع بودن منفي و نمايي فرض با نظر به منطقي کامال عمليات زمان در نقص نرخ بودن ثابت به توجه با توزيع تابع در آن جاگذاري و 0/978 معادل P مقدار داشتن دست در با و ميرسد( λ مقدار است( شده گرفته نظر در يكسال )زمان t = فرض با و نقص توزيع ميشود] [. محاسبه زير صورت به سال واحد در نقص نرخ يا P=-e -λt λ=-ln(-p) λ=-ln(- 0/ 978( λ= 0/ 8 λ ماهه 6 دوره هر در يعني است. سال / هر در نقص يکبار احتمال عدد اين )سطح ESD کردن عمل دليل به توليد کامل توقف يکبار تنها ميرود انتظار بیافتد. اتفاق فشار تقويت واحد در دو( و يک است. شكل- در ريسک سطح توليد توقف از ناشي زیاد هزينههاي و نامطلوب اثر به توجه با قرار ريسک ماتريس قبول غيرقابل ناحيه در که ميشود ارزيابي 6 معادل کرد. ريسک حذف يا و کاهش براي اساسي فکری بايد بنابراین ميگيرد. آنها رتبهبندي و 0 فرعي رويدادهاي 7-- رويدادهاي بايد ريسک سطح بودن قبول غيرقابل به توجه با مرحله اين در گيرند( مي قرار رأس رويداد زيرين گيت در بالفاصله که فرعي)رويدادهايي رتبهبندي عمل اين کرد. محاسبه رأس رويداد وقوع در را آنها سهم و يافته را فرعي رويدادهاي مطالعه مورد واحد در ميشود. ناميده فرعي رويدادهاي از: عبارتند KHL, OGHP, OGHT, FGHP, SCHL, FGHL, IAF, PWF, HE همانند نيز موارد ساير براي و بوده زير ترتيب به يک هر سهم محاسبه که نظر صرف موارد ساير محاسبه جزئيات آوردن از كه ميشود محاسبه KHL است: شده KHL=OPFO CSF+ OPFO MFV+ OPFO PFTP )9( +0/00 0/0069 +0/0069 + 0/00 + 0/06 = 0/0007 KHL/T 00=0/00 9 ريسک سطح محاسبه 6-- در است. ريسک ارزيابي در ها بخش مهمترين از يکي ريسک سطح محاسبه معنادار را تحليل از آمده دست به اعداد میتوان ريسک سطح محاسبه زمان تحمل قابل رأس رويداد براي قبل بخش در آمده دست به عدد آيا. کرد اين وقوع از حاصل پيامد شدت دانستن نيازمند سؤال اين به پاسخ است استاندارد ريسک کيفي ارزيابي براي خوب مراجع از يکي است. رويداد شده ارائه ريسک ماتريس استاندارد اين ضمائم از يکي است. ISO-7776 نرخ اطالعات بانک از برگرفته پايه رويدادهاي نقص هاي داده ]8[ فرآيندي قطعات نقص رويداد شکست حالت سال بر نقص نرخ شکست احتمال شده ذکر محاسبات اساس بر فرعي رويدادهاي رتبهبندي به مربوط نتايج است. شده محاسبه زير جدول در قبل بخش در توقف در را سهم بيشترين )IAF( ابزاردقيق هواي سيستم نقص بنابراين پيشنهادات بيشترین و داشته مطالعه مورد فشار تقويت ايستگاه در عمليات باشد. نقص اين رفع و کاهش جهت باید بياوريم پايين را پايه رويدادهاي اين نقص احتمال بتوانيم اگر بنابراين در و آنها باالدست فرعي رويداد و برجسته حداقل برشهاي وقوع احتمال مشاهده که طور همان. آمد خواهد پايين رأس رويداد وقوع احتمال نتيجه وارد مراتبي سلسله شکل به و قدم به قدم خطا درخت تحليل میشود احتمال VSF Fail to function 0/00 0/009 0 0 MFV Fail to function 0/007 0/0069 شدت 8 6 0 FDV Fail to detect 0/0 0/0099 6 9 PFTP Fail to open 0/096 0/06 6 8 0 CSF Fail to function 0/0 0/0 MFC Fail to function 0/ 0/09 ریسک ماتریس قبول غیرقابل ریسک تحمل قابل ریسک قبول قابل ریسک ISO-7776 استاندارد اساس بر ريسک ماتريس EFE Fail to action 0/006 0/006 EFC Fail to function 0/00 0/00 MFE Fail to function 0/00 0/00 PVF Fail to function 0/06 0/0 69
جزئيات شده و به طور هدفمند سير منطقي خطا را در سيستم دنبال ميکند. در ادامه اقدامات و پيشنهادهای مؤثر جهت کاهش نرخ نقص رويدادهاي پايه فوق تشریح میشود. مسئله بسيار مهم در انجام و اجراي پيشنهادها داشتن سيستمي مدون در زمینه مديريت تغييرات در واحد است. اين سيستم اجراي صحيح پيشنهادها را تضمين ميکند. جهت بهينهسازي و ارتقاي سيستم هواي ابزار دقيق ميتوان پيشنهادهای زير را ارائه داد: بزرگتركردنمخزنreceiver تعبيه يك مخزن انبارشگر بعد از شير كنترل خروجي دریافتکننده جهت گرفتن نوسانات فشاري و مانع شدن از توقف اضطراري) )ESD )شكل- ( باال بردن بازده خشککنندهها جهت خشك كردن كامل هواي ابزار دقيق و جلوگيري از ورود رطوبت به داخل توربوكمپرسور كه باعث زنگزدگي و آسيبديدن ياتاقانها ميشود. بازبيني و تعميرات دورهاي تجهیزات كنترل و اندازهگيري. باال بردن ظرفيت كمپرسور تا حد بيشتر از ميزان مصرف )الزم به ذكر است در شرايط فعلي ظرفيت كمپرسور 0 متر مكعب در ساعت است كه با ميزان مصرف همپوشاني دارد(. نتيجهگيري معموال براي ارزيابي ريسک واحدهاي فرآيندي از روش متداول HAZOP استفاده ميشود.اين روش کامال کيفي است و در مورد پيامدهايي که در کاربرگها شدت زیادی دارند تحليل دقيقي از مقدار احتمال وقوع اين پيامد نداريم. در اين مواقع بهترين ابزار کمکي تحليل درخت خطاست. اين تحليل با منطقي که در خالف جهت HAZOP است )منطق برگشت به عقب 6 يا رسيدن از کل به جزء( علل ريشهاي وقوع پيامد از جمله عللي که ممکن است در روش HAZOP از چشم تحليلگر دور مانده باشد را يافته و به معالجه 7 مشکل ميپردازد. با شناسايي تجهيزاتي که بيشترين نقش را در بروز رويداد يا پيامد نامطلوب دارند برنامههاي کاهش ريسک در مديريت ايمني هدف مند شده و تخصيص منابع به شکلي صحيح انجام خواهد گرفت. Air Receiver 9 bar 7 bar - نمايي از طرح پيشنهادي تعبيه يك انبارشگر بعد از شير كنترل سيس نماییازطرحپیشنهادیتعبیهیکانبارشگربعدازشیرکنترلسیستم هوایابزاردقیق PV Accumulator شكل رتبهبندي رويدادهاي فرعي رويداد فرعي رتبه )بر حسب درصد( /9 IAF / PWF 7/9 OGHP 7/97 FGHP /8 HE /6 OGHT 0/0 KHL 0/0 SCHL 0/0 FGHL. a.sekhavati@nioc.ir. hamidreza_noruzi@yahoo.com. a.shojaei@shojaei.com. Fault Tree Analysis. Probabilistic Risk Assessment 6. slug catcher 7. ESD block diagram 8. Minimal Cut Sets 9. risk level 0. sub events. ranking. accumulator پا نویس ها. receiver. Emergency Shutdown Valve. dryer 6. backwards logic 7. treatment منابع ][ نظامنامه مديريت ريسک شرکت ملي نفت ايران ][ ارزيابي ريسک با روش تحليل درخت خطا مهندس سيد حسن اصفهاني انتشارات کالج برتر چاپ اول 98 ][ آناليز خطر و ارزيابي ريسک دكتر تيمور الهياري- 8 ][ مهندسي ايمني سيستم و ارزيابي ريسک مهندس حجت اله رضا زاده- دانشگاه صنعتي اميركبير- 8 [] Vesely, William; et. al. (00). Fault Tree Handbook with Aerospace Applications. National Aeronautics and Space Administration. [6] Bello, G.C. & Colombari, C. (980) The human factors in risk analyses of process plants: the control room operator model, TESEO. Reliability Engineering. -. [7] a b Humphreys, P. (99) Human Reliability Assessor s Guide. Human Factors in Reliability Group. [8] OREDA (00), Offshore Reliability Data Handbook. nd edition, Hovik, Norway:DetNorske Veritas. 70